Οι παρενέργειες της ορμονοθεραπείας μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Όπως είναι γνωστό, η ορμονοθεραπεία λαμβάνεται κυρίως ως θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού και για τον καρκίνο του προστάτη.
Παρενέργειες πιθανό να παρουσιαστούν σε κάθε τύπο θεραπείας για το καρκίνο, αλλά η εμπειρία του κάθε ασθενή είναι διαφορετική. Κάποιοι ασθενείς έχουν πολλές παρενέργειες ενώ άλλοι έχουν λίγες ή καθόλου.
Αν παρουσιαστούν παρενέργειες, αυτό μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια, αμέσως μετά ή μερικές ημέρες ή εβδομάδες μετά την ορμονοθεραπεία. Οι περισσότερες από αυτές παρέρχονται μόνες τους ή μπορούν να αντιμετωπιστούν, αλλά κάποιες από αυτές μπορεί να διαρκέσουν για μεγάλο διάστημα ή να γίνουν μόνιμες.
Οι παρενέργειες από την ορμονοθεραπείας εξαρτώνται κυρίως από το είδος της αγωγής, τη δόση του φαρμάκου ή το συνδυασμό των φαρμάκων, αλλά και από τη γενική κατάσταση υγείας του ασθενή.
Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρετε παρενέργειες ή ακόμα και τις ανησυχίες σας για αυτές στο θεράποντα ιατρό σας. Αυτός μπορεί να υπολογίσει πόσο σημαντικές είναι. Μερικές φορές η θεραπεία αυτή μπορεί να διακοπεί αν οι παρενέργειες είναι σοβαρές.
Οι παρακάτω είναι οι συνηθέστερες παρενέργειες , που αναφέρουν οι ασθενείς υπό ορμονοθεραπεία.
Κόπωση
Η κόπωση είναι η γενική καταβολή και απώλεια ενεργητικότητας . ο ασθενής νιώθει πιο κουρασμένος απ΄ότι συνήθως, αδυνατεί να διεκπεραιώσει τις καθημερινές του εργασίες και κοιμάται αρκετά. Φαίνεται να είναι χειρότερα όταν ακολουθεί συγχρόνως και άλλη αγωγή, όπως χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Η κόπωση μπορεί να μειωθεί στην πορεία, αλλά μερικές φορές διαρκεί για μεγάλο διάστημα μετά την ορμονοθεραπεία.
Ναυτία και Εμετός
Ναυτία και εμετός μπορεί να εμφανιστούν με μερικά φάρμακα ορμονοθεραπείας. Αυτές οι παρενέργειες συνήθως καλυτερεύουν όσο ο οργανισμός αρχίζει να συνηθίζει το φάρμακο. Η λήψη του φαρμάκου με τροφή ή πριν το βραδινό ύπνο μπορεί να βοηθήσουν στη μη εμφάνιση αυτών των παρενεργειών.
Αύξηση Βάρους
Η αύξηση βάρους συχνά εμφανίζεται με την ορμονοθεραπεία. Οφείλεται στην αυξημένη όρεξη, στη μειωμένη δραστηριότητα και στη κατακράτηση υγρών. Συχνά είναι δύσκολος ο έλεγχος του βάρους όταν λαμβάνεται ορμονοθεραπεία αλλά αλλαγές στη διατροφή και άσκηση μπορεί να βοηθήσουν. Μπορείτε να ζητήσετε τη βοήθεια διατροφολόγου για τη διαχείριση του βάρους σας.
Μειωμένο ή απώλεια ενδιαφέροντος για σεξ
Μειωμένο ενδιαφέρον ή εντελώς απώλεια ενδιαφέροντος για σεξ μπορεί να εμφανιστεί με κάποιες ορμονικές θεραπείες . Μπορεί να διαρκεί όσο η αγωγή, αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι παρενέργεια μεγάλης διάρκειας. Μπορεί να γίνει μόνιμη αν γίνει χειρουργείο ή ακτινοθεραπεία για να σταματήσει η παραγωγή ορμονών.
Φαρμακευτική Εμμηνόπαυση
Η προκαλούμενη με αγωγή εμμηνόπαυση μπορεί να είναι μόνιμη σε γυναίκες που έχουν υποστεί χειρουργική αφαίρεση ή ακτινοθεραπεία των ωοθηκών τους. Η τεχνητή εμμηνόπαυση σε γυναίκες που έλαβαν ορμονοθεραπεία μπορεί να είναι παροδική. Για κάποιες γυναίκες μπορεί να είναι μόνιμη, κυρίως για εκείνες που ήταν κοντά χρονικά στην εμμηνόπαυση όταν ξεκίνησε η ορμονοθεραπεία.
Εξάψεις
Μερικές ορμονοθεραπείες είναι δυνατό να προκαλέσουν εξάψεις και εφίδρωση τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες. Αυτές οι παρενέργειες συνήθως γίνονται ηπιότερες, όσο ο οργανισμός συνηθίζει το φάρμακο ή όταν η θεραπεία σταματήσει.
Υπάρχουν τρόποι να διαχειριστείτε τις εξάψεις. Λαμβάνοντας την αγωγή το βράδυ μπορεί να βοηθήσει κάποιους ασθενείς να ανταπεξέλθουν στις εξάψεις. Αν αυτές είναι πιο έντονες το βράδυ μπορεί να γίνεται η λήψη το πρωί.
Να απευθύνεστε στο γιατρό σας πριν τη λήψη φυτικών προϊόντων για την αντιμετώπιση των εξάψεων, γιατί κάποια από αυτά έχουν ορμονικές ιδιότητες και μπορεί να επηρεάσουν έναν καρκίνο που σχετίζεται με τις ορμόνες.
Ευαισθησία και Πρήξιμο του Μαστού
Κάποιες ορμονοθεραπείες μπορεί να προκαλέσουν ευαισθησία και πρήξιμο των μαστών , τόσο σε γυναίκες όσο και σε άνδρες.
Στυτική Δυσλειτουργία
Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να είναι μια μακράς διάρκειας παρενέργεια της ορμονοθεραπείας στους άνδρες. Κάποιοι άνδρες θα έχουν αυτή την εμπειρία με συγκεκριμένες ορμονικές θεραπείες για τον καρκίνο του προστάτη.
Η παρενέργεια αυτή μπορεί να είναι παροδική λόγω της ορμονοθεραπείας. Μπορεί να χρειαστούν 3 έως 12 μήνες μετά την λήξη της ορμονοθεραπείας για να επανέλθει η λειτουργία της στύσης. Αν δεν επανέλθει μόνη της, διάφορες αγωγές είναι διαθέσιμες, όπως πρόσθεση εμφυτευμάτων, συσκευές κενού αέρος και φαρμακευτική αγωγή.
Η στυτική δυσλειτουργία είναι μόνιμη όταν γίνεται αφαίρεση και των δυο όρχεων .
Προβλήματα Γονιμότητας
Προβλήματα γονιμότητας μπορεί να είναι παροδικά ή μόνιμα. Μόνιμη απώλεια γονιμότητας μπορεί να προκληθεί από την χειρουργική αφαίρεση των όρχεων ή των ωοθηκών. Ορμονοθεραπεία και ακτινοθεραπεία μπορούν επίσης να προκαλέσουν παροδική ή μόνιμη απώλεια γονιμότητας.
Αντιδραστική Έξαρση Όγκου
Η έξαρση κάποιων συμπτωμάτων που προέρχονται από τον όγκο μπορεί να εμφανιστεί όταν κάποιες ορμονικές θεραπείες χρησιμοποιηθούν για πρώτη φορά. Αυτή η αντίδραση είναι παροδική και συνήθως εξαφανίζεται μετά από μερικές εβδομάδες.
Διάρροια
Η διάρροια εμφανίζεται επειδή κάποια από τα φάρμακα της ορμονοθεραπείας επηρεάζουν τα κύτταρα του γαντρεντερικού συστήματος. Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διάρροιας περιλαμβάνουν τον τύπο και τη δόση της ακολουθούμενης ορμονοθεραπείας.
Μυοσκελετικοί Πόνοι
Μυϊκοί ή πόνοι στις αρθρώσεις μπορεί να εμφανιστούν μερικές ημέρες μετά την έναρξη της ορμονοθεραπείας. Η λήψη φαρμάκων, όπως η παρακεταμόλη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση αυτής της παρενέργειας.
Θρόμβοι στο Αίμα
Ένας θρόμβος μπορεί να εμφανιστεί στο πόδι ή στον πνεύμονα κατά τη διάρκεια της ορμονικής θεραπείας. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ευαισθησία στη γάμπα, μια σκλήρυνση φλέβας, πόνος ή πρήξιμο στα πόδια, δυσκολία στην αναπνοή και πόνο στο στήθος. Αν έχετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, επισκεφτείτε το γιατρό σας ή το κοντινότερο τμήμα επειγόντων αμέσως. Ο θρόμβος αντιμετωπίζεται με αντιθρομβωτικά φάρμακα.
Οστεοπόρωση
Η οστεοπόρωση, δηλαδή η απώλεια οστικής πυκνότητας είναι μια μεγάλης διάρκειας παρενέργεια, η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε θεραπεία με κάποια ορμονοθεραπευτικά φάρμακα. Θα ήταν ενδεδειγμένο να κάνετε μια μέτρηση οστικής πυκνότητας πριν ξεκινήσετε την ορμονοθεραπεία, ώστε να διαφανεί η επίδραση της θεραπείας σε επόμενη εξέταση. Η απώλεια οστικής μάζας μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί με συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D , άσκηση και άλλη φαρμακευτική αγωγή.
